|
|
|
|
 |
Editoriau / Editorial |
 |
 |
Un pauc mens de "PACA" e un pauc mai de PROVENCA (Lo Cebier 114) |
 |
|
 |
13 / 12 / 2009 |
 |
| |
Un pauc mens de P.A.C.A e un pauc mai de PROVENÇA ?
Dins l’encastre d’aqueleis eleccions regionalas que s’apreparan, la sèrp de mar de l’acronime P.A.CA a tornat dins la sembla discutida d’ Euròpa Ecologia en Provença. Vos dire que l’acòrdi s’es fach per denonciar un sigle administratiu que nos rebuta dins lo bordilhier de l’istòria oficiala seriá messorguier.Pasmens, de monde que coneisson pas son istòria te l’an fach, “democraticament”, sens escotar leis arguments qu’avián mandats per convencer nòstreis aligats. Mai aquò son de figas d’un autre panier. En politica, l’a aquelei que son capables d’evoluar e aquelei que se tancan dins sei certituds bòrnias.E s’aplantèt una lusor d’esper ambé fòrça barraduras : lo refus de discutir es pas signe de dubertura, podèm pas dire mens, mai va fau dire.
Quora en 1996 F.Gaudin avia respondut a nòstra federacion Region-Provença que cambiariá lo nom de la Region e quora Miquèu Vauzelle fa una proposicion de donar mai a Provença son nom d’origina -o quauqua ren de pròchi-, podèm que lei felicitar. Lo premier a pas poscut (?) tenir promessa. Per lo dosen, l’intencion es aquí : saup pron que “ P.A.C.A” es pas portarèla dins la pojada dei regions que deman faràn aquela Euròpa en bastison. Es au fieu dau pes dei regions a regim d’autonomia ; e mai aimèsse pas lo nom, es per un alargament dei competéncias e dei mejans que donarián una portada d’Euroregion dins l’encastre occitan e mediterranèu.
Sabèm pron, acostumança fa règla. Provença a chanjat mai desmerita pas gaire.S’es facha a cha pauc per conquistas e batèstas, passatges e braçatges. Siguèt colonizada per l’administracion francésa tre le sègle XVen, perdent son autonomia de gestion, sa lenga e sa cultura puei. Lo sègle XX veguèt la montada d’un torisme non mestretjat, la ronçada sus de terras fertilas vengudas lotissaments e barris de cement, l’explosion dei pòrts de plaséncia per de monde fortunats. Lo monde dau travalh, dei camps e dei ciutats, cerca ara son astrada entre crisis financieras e socialas, un environament prefondat, una societat de consumacion dessenada. Per quant a la democracia formala, li dòna pas la plaça que s’amerita. Apondem una amira europèa de faire que la representacion es en chancèla dins un sistèma francés arcaïco-centralizat, aurem fach lo torn dau museom P.A.C.A. made in Françe.
Aqueste pichòt bilhet per dire que nos resta pas que de plorinejar? Que nani, Monsur! Tot aquò va sabèm, malurosament, dempuei de temps. Mai dins aquesteis eleccions qu’apreparam, en acòrdi ambé nòstreis aligats, volèm subretot saber a quina sauça Provença sarà garnida ! Un pauc mens de P.A.C.A ò un pauc mai de Provença ? L’advèrbi "mens" seria nòstre aligat que desmeritariá pas ges e onorariá tot plen aquela vièlha Dòna que li dien Provença.
Gerard Tautil
|
|
|
| |
|
|
|
