|
|
|
|
 |
Editoriau / Editorial |
 |
 |
Au quichar de la clau (lo cebier N°99) |
 |
|
 |
24 / 02 / 2014 |
 |
| |
AU QUICHAR DE LA CLAU (Lo Cebier n°99)
De candidats a bodre a la presidenciala, mai nombrós que lei pinhencs aquesta annada ! Pareis que leis eleccions de 2007 se faràn sota l’empenta dau juòc inevitable drecha-senèstra. Se parla ò se parlarà de programas e d’interès opausats. Diriatz que de detalhs faràn la diferéncia ? Es aquò la politica?
Nautrei avèm de jogar lo nòstre juòc. Pausarem nòstrei revendicacions culturalas coma una dei revendicacions democraticas que lei candidats auràn de tenir còmpte de bòn. E non pas coma una part suplementària dau catalòg dau candidat considerat coma melhor per lei sondatges ò per la bastison d’un mecanò de papier. Alora la mondilha vau lo gran? Mai cu es lo gran? Avèm drech de dobtar, que sabèm pron, la dubertura linguistica pluralista es pas una tradición assumida per lei poders elegits de la republica. Aquelei qu’aparan una cultura unica fan pas que confiermar una chausida politica qu’esperlònga just e just lo replec eurosceptic. Se la candidata dau PS vòu recampar la majoritat de senèstra au segond torn, li faudrà chausir d’aligats autrei que Chevenement e afortir una volontat fòrta de cambiament.
Per nautrei, se tracta de mestrejar nòstra istòria, afiermar nòstra personalitat, tornar bastir una identitat mestressa de se e duberta au monde. Una politica culturala vertadiera a de s’apielar sus la reconoissença juridica d’una realitat linguistica occitana. La creacion d’un Conseu Culturau Interregionau Occitan seriá la premiera pèira que d’unei conseus regionaus son a mand d’alestir. E mai lo Conseu Regionau de -PACA-la-mau-nomenada- siguèsse lo mens sensible a aquela demanda sociala majoritària dei regions occitanas. Après Carcassona, la quichada de Besiers va dins lo bòn sens.Se noirís tanben d’una volontat politica que passa la soleta revendicacion culturala. L’occitanisme a tròp de temps esperat. Lo bescontorn decentralisator de la drecha es l’escasença per la senèstra de fargar un autre projèct. Lo farà dins la clartat ò non ? Avèm lo drech e lo dever de se pausar la question.Per lo moment, silenci radiò. Mai seriá ninòi de bescairar dins la solombrina, qu’es a la senèstra de prendre d’iniciativas e de reglar sei còmptes intèrns.
D’un autre latz, es au moviment occitan de com-prendre aquela escasença e de ne’n tirar consequéncia politica : una escomessa fa pas la prima mai la pòt aprestar. Mai qu’aquò, s’aquela legitimacion de la propòsta linguística fa avans, ne’n resultarà mai d’autonomia politica. E la question de l’autonomia pan-occitana ne’n porrà pas que s’afortir. L’idèa d’interregionalitat es un biais de democratisacion de l’Estat francés e de transformacion politica au nivèu europenc. Seriá una avançada per tot lo monde. L’autonomia occitana es mai que jamai l’etapa que nos fau bastir dins l’unitat la mai larga (1). Lo travalh culturau sol non pòt desbocar. Lo mimetisme politic que voudriá repetir de modèls qu’an capitat fòra contèxte occitan es d’estremar. Avèm de trobar nòstre camin, que siam au quichar de la clau. Rason de mai per mancar pas lei rendètz-vos que nos esperan.
.
Gérard TAUTIL
------------------------------------
|
|
|
| |
|
|
|
