|
|
|
|
 |
Editoriau / Editorial |
 |
 |
Reformas esperadas... Voles o voles pas?(Lo Cebier N°97/98) |
 |
|
 |
05 / 12 / 2006 |
 |
| |
Reformas esperadas...
Voles ò voles pas?
Lei paraulas dei politics valon çò que valon l’instant que parlan?
La promessa d’un moment tendrà l’espròva dau temps?
Aquelei questions crucialas, cu se lei pausa pas quand una escasença novèla se presenta? La familha de senèstra, pron divisada, encara pus dempuei lo referendom europenc, s’es atomisada en prefondor. A senèstra de la Senèstra, lo ciment a pas tengut un an, qu’es malaisat de se recampar solament sus un non (ò sus òc tanben). Dins lo camp sociau democrata, la familha socialista a virat l’esquina au socialisme deis annadas uechanta. Jospin mostrèt lo camin de repenténcia, camin nòu de Damàs, ambé la coabitacion chiraquiana. Fabius e DSK diguèron de òc au contorn grand fins a l’examen finau de la precandidatura que siguèron sacats dau panteon…postjauressian. Lei revirar de darriera minuta l’i faguèron pas ren.
Serà donc una fruma que postularà la cadiera presidenciala. Dins la familha recompausada dau P.S. aurà pron de mau (e de meriti) per far avançar totei lei corrents e còntra corrents de son partit. Demòra mai que mai de convéncer una opinion publica desenganada que lo drechisme espèra plan au canton dau bòsc.
Car l’espròva majora es ben la batèsta que s’apresta ambé la drecha e seis extrèms. Malaisat serà de faire la diferéncia entre de politicas securitàrias. Lo sociau, l’emplec, l’immigracion, la cultura, l’educacion seràn lo tèst. De legir lo programa dau P.S. e de l’i ben espepidonar lei proposicions, avèm ren vist sus la regionalisacion (la represa democratica de la descentralisación), tanpauc sus la question lingüística e culturala. Pasmens, la candidata e son entorn an pas laissat de caire aquest tèma , bòrd que ne’n parlèt ai presidents dei regions a majoritat socialista. Son cap de campanha (qu’es un Provençau ben coneissut a Marselha), S.Menucci, parlèt mai de “reforma de l’Estat”. Esperam que se tracta de quauqua ren de mai important que la sola refòrma fiscala dei collectivitats localas, encara que tot comença aquí. Per quant ai refòrmas territorialas, ne’n parlem pas, es d’una autra banasta. M’estonariá que lo despartament dispareiguèsse au profiech dei país e de la Region. De la reforma de l’article 2 de la Constitucion se n’es pas parlat encara publicament, nimai de la ratificacion de la carta europenca dei lengas regionalas ò minorisadas.
Alora, entre de promessas a pron pena desvolopadas ò de promessas non exprimidas per la candidata (!), quina diferéncia? Se la politica politiciana avança mascada, ara es a la candidata de dire publicament fins que onte vòu anar. E que la “democracia”, - lo mòt s’endevèn ambé l’epitèt “participativa” e tòrna soventei fes dins sa boca -, espere que la candidata digue fin finala son projèct de democratisacion aprefondida de la politica territoriala e dei lengas de França. La refòrma vertadiera deis estructuras estatalas e dei mentalitats es aquí. Avançarem benlèu un pauc pus lèu. Es a la candidata que vòu recampar enlà de son camp de jogar cartas sus taula.
E coma ditz la cançon :” Voles ò voles pas?”
Gerard TAUTIL
|
|
|
| |
|
|
|
