|
|
|
|
 |
Editoriau / Editorial |
 |
 |
Daut, la prima de la lenga! (N°91) |
 |
|
 |
06 / 12 / 2005 |
 |
| |
Carcassona : 12000 manifestants per la reconoissença de la lenga
Daut, la prima de la lenga !
De miliers d’afogats de la lenga occitana sus la calada carcassonesa, de la gara au caireforc de la Trivala, puei dintre la Ciutat. De miliers de manifestants que diràn “Té, l’i èri lo 22 d’octòbre de 2005 ». Venguts d’Aquitània, de Lemosin, de Lengadòc, de Provença, dei valadas occitanas d’Itàlia, de la Vau d’Aran, an prés tota sa plaça, pacificament, dins la vila istorica que siguèt un luec de resisténcia ai barons dau Nòrd. La “fòrça tranquila”, diguèt la pressa “regionala” que parlèt de l’eveniment, levat un articlet sens suc dau « Monde ». D’informacions mai seriosas dins l’Humanité e de ressons onèsts dins Télérama. Mai dins lei mediàs centraus : lo silenci, leis oblits volontaris resclantisson de cotria ambé leis asegatges tèbis dei jornalistas parisencs eissuts dau mòtle unic.
Fa de temps que lo moviment culturau s’èra preparat a la batèsta. Ara l’i siam. Avança ambé de monde que son subretot dins lo moviment occitanista. Lo segond ceucle frenís a pron pena. La societat civila s’es pas encara apoderada de la question dei lengas de França. La classa politica es absenta ò ostila. Parrier, diriatz... Mai d’uneis elegits regionaus an una sensibilitat diferenta. Es d’aquí que partèm. Lo recampament dei regions se farà pas sens que la consciéncia deis elegits s’enaure a aquela responsabilitat. L’a aquí un travalh qu’es aqueu dau moviment occitan : dire, escriure, prene lenga ambé l’ensems de la classa politica, refortir lo recampament premier dei responsables regionaus de la lenga, interpelar lei retardaris que s’excusan de poder pas èstre presents ai rescontres regionaus sus la question linguistica. Es lo cas de Provença que lei responsables fan la politica de la cadiera vueja. Per la reconoissença de la lenga d’Òc, lo M.Vauzelle retrai au tipe que va cercar de travalh amb’una forca. A fòrça d’èstre isolat sus la question linguistica, li desiram mai de gaubi. Pasmens li manca gaire lo realisme politic.., vengudas leis eleccions, diaussi !
Es temps de veire çò que se passa dins Occitania tota. Siam a la debuta d’une renaissença possibla bòrd que lei regions se concertan e desiran avançar de cotria. L’interregionalitat es a mand de se faire. Provença i a tota sa plaça. Paris serà obligat de seguir. Son refús a la politica de la lenga bretona es pron limitat fàcia ais iniciativas dau movement breton e a l’engatjament de la Region. Se i deuriá prene exemple...
La responsa a l’espaci pluridialectau e culturau occitan es dins l’interregionalitat, es una dei peiras de la bastison de nòstra politica autonomista. Es per aquò que la presa de consciéncia deis elegits occitans es una avançada dei grandas que devèm contunhar de renforçar. Dins aqueleis endevenènças, podrem alargar la resisténcia a l’absurditat centralisarèla e començar de declinar una part granda de la democracia occitana que volèm.
Gerard TAUTIL
__________________________________
Vocabulari
Afogat : zélé/ sens suc: sans saveur/ resclantisson : retentissent/ asegatge : arrangement/ tèbi : tiède/ frenís : frémit/ s’apoderar : s’emparer/ s’enaurar : s’élever/ retraire : ressembler/ Imatge : “anar cercar de travalh ambé una forca” : refuser de travailler/ diaussi! : diable!/
|
|
|
| |
|
|
|
