Acuelh / Accueil
Editoriau / Editorial
D'aicí e de'n pertot
Sociau / Social
Politica / Politique
Istòria / Histoire
Cartabèu/Bloc-notes
Societat / Société
En revista / En revue
Botica / Boutique
Forum
Contact

   
   

Editoriau / Editorial

Nacionalisme franchimand

19 / 03 / 2014 

Nacionalisme franchimand

    La brofonia de la batèsta politica dins lo monde s’es pas encara amaisada que l’anonci de la guèrra esperada va creissent. L’executiu francés, valent a dire lo president Chirac, a montat ai merlets onusencs coma jamai. Subran, a trobat una tribuna dei bònas per se tornar metre en sèla. Un sèti presidenciau a Paris vau ben lo contorn. Oblidat lo 21 d’abrieu 2002 que lo faguèt rei, ambé 19 dau cent deis inscrichs. Oblidadas lei promessas de referendom per demandar au bòn pòble ço pensava per reformar l’Estat. Lo fach majoritari sente son nacionalisme franchimand coma jamai que siam pas d’aquelei que creson que lei chausidas de Chirac son innocentas.

    Per l’ONU, sabèm que lo governament descuerbe son importància istorica dins un moment de tension jamai tant fòrta despuei 1991. (Parlem pas de Tchetchenia, es una question intèrna ; lo democrata Potina nos assegura que lo terrorisme chechen mete l’empèri en dangier... Nimai d’Argeria onte anèt sensa parlar dei Cabiles e sensa ignorar lei 200 000 mòrts de la “huèrra civila”). Lo poder de Bush diguèt : experts, observators, agents de l’ONU, quitatz dee survilhar, ara passem ai causas seriosas. E l’ONU de plegar e de se retirar d’Irac. E lo Chirac, qu’es estat lo VRP de S.Hussein ambé leis americans, fa de temps, ditz de non a la guèrra immediata, ambé d’autrei pais europencs ¡ Quin coratge per aquest pichòt pais qu’es venguda França !Direm pas que lo pièger es estat dich ò fach. Mai coma se ditz, l’art de la politica es de saupre manejar la contradiccion... E la contradiccion es d’òr : la situacion francesa s’endeven amb una butada nacionalista qu’es lo ciment de l’unitat d’aquela Republica napoleonenca, adonc de la baissa de la contèsta populara.

    E per la contèsta populara, vos ne’n fètz pas ¡ Lei questions institucionalas an totjorn estadas presentadas coma una “ retòca” de la constitucion : la refòrma de l’Estat s’es desaviada dins l’androna dei constitucionalistas. Lo sosten d’una consciéncia populara per una subsidiaritat viva es jamai estada la tòca dei tecnocratas au poder. Ne’n sarà de la decentralizacion coma dau rèsta : a minima. Ambé de cargas maximom. La democracia de “proximitat”, coma se ditz ara, se farà ambé lei prefècts de region, s’assetaràn encara lei despartaments sus lei regions, l’intercomunalitat sus lei pais. Lei competéncias seràn partidas au profiech de l’Estat e restarà çò que restarà per...leis experimentacions ; en plaça de vertadieras competéncias e sensa lei budgets necessaris !La ”proximitat dau centre” es la darriera descubèrta de la classa politica. Li dien tanben “egalitat republicana”. Aquò es aquò. Tant auràn lei mòts encara un sens?
Çò verai, lo republicanisme mai vielhanchon a trobat una sortida dins l’oposicion a la guèrra. Tant mièlhs, mais sens illusion : es tot benefici per un nacionalisme franchimand mai que jamai esteril.

Gerard Tautil
(19-03-03)



Leis editoriaus precedents