|
|
|
|
 |
D'aicí e de'n pertot |
 |
 |
FORUM D'OC. NICA, 17 de novembre de 2018. G.Tautil |
 |
|
 |
| 25 / 11 / 2018 |
403 lu(s) |
 POLITICA CULTURALA
FORUM D’OC. NIÇA, 17 de novembre
La dificultat d’un Forom d’Òc es de conjurar lo sòrt entre un moviment sociau que barra lei rotas e una amassada fruchosa mai limitada dins lo temps. Aquest dilèma siguèt resougut en partida. Mai lo Congrès dau Forum d’Òc se tenguèt dins lei temps au Mamac (Museom d’Arts Modèrns e d’Arts Contemporans), tocant la vila vièlha. Era tras qu’important de remembrar lo pes totjorn en auça dau Forom : 433 associacions, gropaments e personalitats aderentas de Provença. Lo Forom es a cha pauc reconoissut per son travalh e son influéncia crèisssenta.
« Parlar, de la costiera ais Aups »
Era per una introduccion corta que S. Guiu Revest, President dau Forum, anonciava l’adesion de la vila de Niça au Forum, mostrèt l’evolucion de l’oganizacion culturala dempuei la darriera convencion de Sant Rafèu, e remembrava la necessitat d’una paraula presenta dau Nòrd au Sud de Provença.
La vila de Niça a la paraula
La paraula èra donada puei au representant de la comuna de Niça, S. Joan Luc Gagliolo, conselhier municipau delegat au patrimòni e a la cultura niçarda. Mostrèt lei projècts nombrós, leis entremesclaments entre istòria, creacion, lenga niçarda, literatura, teatre e mai, dins una amira de transversalitat e de volontat de travalhar ensems.
Se tracta per eu de faire avans dins una ciutat que l’economia es tirassada per un torisme internacionau que ne’n viu 40% de la populacion. La question es per la municipalitat de far viure en armonia una economia d’aquela mena e un patrimoni culturau. Coma li faguèt remarcar un intervenent, es una escomessa de vouguer desvolopar una vila ò una region sus un monoindustria dau torisme, la plaça de la cultura estent aponduda coma far valer d’una sola logica economista. Es ben la tendéncia dominanta que conoisssèm dins una region que se « desvelopa » sus un terciari majoritari ? Ges de responsa, daumatge.
Viure en diversitat
Interessanta, en partida, siguèt l’intervencion de S. Cristian Lagarda, lengadocian, professor d’Espanhòu a l’universitat de Perpinya que nos convidèt de soscar a la cèrca de convivéncia, dau viure ensems. Per eu, lo dualisme de la responsa es indefugibla, doas tendéncias lordas son d’opausar : aquela dei nacionalismes e comunautarismes sinonimes d’embarrament (Belgica, Catalonha e Espanha). Aquestei contradiccions son la resulta d’un centralisme a l’escala planetària en seguida de la mondializacion dau liberalisme e dei efècts dei colonizacions. Se compren alor la pojada de l’Islamisme e tota autra manifestacion deguda a un sentiment de depossession. Lo compliment de la formula « lenga, estat, nacion » es dins aquela rega de concentracion e de massificacion calhada d’ara. S’apiela sus l’analisi filosofica critica de Ricoeur (la « meteissetat », exigéncia de l’autre d’èstre lo meteis per èstre reconoissut) e de Deleuze-Guattari (l’identitat multipla dau rizòma) e tant coma l’analisi de Freud de « l’inquietanta estrangietat ».
A-n-aquela analisi, prepausa per Provença un camin diferent : cercar de complementaritats.
Pensa mau-aisat de tornar metre en question la lenga francesa e… anglesa. Coma trovar un estatut propri a la lenga regionala ? Trovar una iniciacion per lei generacions novèlas (prendre consciéncia de l’istòria culturala, s’apropriar lo territòri, iniciar a una literatura richa, a la toponimia…). E per la lenga ? Mostrar l’interdialecticitat (dialèctes, sota-dialèctes) per anar vès leis autrei partent de nòstra lenga.
-Un bemòl que leis escambis an gaire permés de precizar dins lo temps : la question catalana sembla tròp lèu classificada per eu coma « nacionalisme negatiu ». Se la montada de l’idèa d’independéncia s’es pron lèu desvolopada aquestei darriereis annadas, coma l’explicar autrement que coma una chausida per defaut ? Es oblidada la lònga istòria dau catalanisme ? Quin ròtle jòga la drecha que pren lo poder a la sortida dau franquisme ? E aqueu de la repression de l’Estat centrau, de la remesa en question de l’estatut d’autonomia ? Aitant de questions-responsas qu’avèm pas escambiadas e que meritavan d’èstre un pauc mai cavadas.
Doas taulas redondas
Devi dire que siam estats un pauc privats de proposicions en seguida dei doas taulas redondas que recampavan de monde de tria.
-La premiera, sus l’ensenhament de la lenga, animada per Olivier Pasquetti (professor d’Occitan-langue d’Oc, comedian, responsable culturau) veguèt la participacion de Isabèla Fabre ( directritz d’escòla bilingüa a Cuers), Melania Garnero (escolana au licèu Massena), Angelica Marçais (majorala dau Felibritge, escòla deis Arangiers de Niça), Ana Maria Sgaravizzi, professor d’Occitan - Lenga d’Oc, Niça), Romieg Casaglia (professor a l’universitat de Niça), Patric Meyer (associacion Cantar lou Païs). Cadun a poscut dire son pensament d’ensenhaire, sei dificultats rescontradas dau primari a l’universitat, la manca de mejan e de sosten. Causas que tot lo monde conois o a conoissut dins son percors d’ensenhaire, lei causas an pejorat per cadun, lo mèstier es dins una carriera bòrnia que cada jorn demanda ai personas un recors e d’esfòrç escagassants.
-La segonda, bailejada per Liza (jornalista, autora-compositritz-interprèta) siguèt animada per Inès Cavalcanti (Chambra d’Oc de Dronero), Zine (Nissa Pantai), Patrici Arnaudo (cultura viva), Pascau Colletta (escrivan, ensenhaire, responsable culturau), Joan Luc Domenge (professor deis escòlas, etnlòg, majorau dau felibritge), Lois Pastorelli (Nux Vomica). Militants de la lenga en mitans escolari e associatiu, an ja d’annadas de practica, de terren, an chifrat e fan resson de son travalh. « Faire chanjar lei mentalitats » per Inès Cavalcanti, una militanta de la lenga e de l’economia locala dins una amira internacionala que s’apiela sus la creacion de cors de lenga per lei gents dau país, de teatre, de films, de materiau pedagogic…; « ajudar a parlar » per J-L Domenge ; « engimbrar de festenaus » per P. Colletta …
Malurosament, lo temps trop cort siguèt una empacha majora au debanament d’aquela mieja jornada. Per lo congrès venent que se debanarà a La Sanha de Mar, faudrà pensar mai a una respiracion mai larga dins leis intervencions e trobar lo temps d’escambiar. A l’an que vèn !
Gerard Tautil
|
Retorn
|
|
|
 |
|
|
|
|
