|
|
|
|
 |
D'aicí e de'n pertot |
 |
 |
Lo bilhet de Joan Pau MARTIN - Dennis banks, militant per lei drechs indians - |
 |
|
 |
| 27 / 11 / 2017 |
406 lu(s) |
 LO BILHET DE JOAN PAU MARTIN
DENNIS BANKS, MILITANT PER LEI DRECHS INDIANS
Dennis Banks, fondador en 1968 dau Moviment Indian American (1), es mòrt lo 29 d’octòbre, dins la vila de Rochester, Estat dau Minnesota. Aviá 80 ans. Era neissut au mes d’abrieu de 1937 dins una resèrva. Era un indian Chippewa (2).
Aviá començat sa lucha dins leis annadas 70 eme Russel Means, un Siox. Lo jornau, lo « New York Times » disiá qu’en aquela epòca èron leis Indians li mai coneissuts despuei Sitting Bull e Crazy Horse. N’i a que disián qu’èron de bandits, d’autrei lei prenián per leis aparaires de la causa indiana.
Dennis Banks a jamai coneissut son paire, fuguèt abandonnat per sa maire. Enfantonet fuguèt chabit dins una escòla especiala per leis Indians. Sa cultura e son identitat fuguèron despresadas, disiá « un jorn negre per totei leis enfants indians. »
A coneissut lei bevariás, la violéncia, la foliá come la maja part deis Indians americans. Per la festa de Thanksgiving en 1970, parlava d’ela come un jorn de dòu per leis Indians, s’enanèt a Boston ocupar lo retipe dau Mayflower, lo batèu dei premiers colons.
En 1972, Dennis Banks farga la « caravana dei tractats romputs » e camina eme 500 sòcis sus lo burèu deis afaires indians de Washington. Lo raportaire dau govern american vòu pas lo recebre. De tot aquò s’enseguís una ocupacien de siès jorns. Un autre estampèu en 1973, quora un òme blanc faguèt petar d’un còp de fusiu un indian dins un bar de Custer dins lo Dakotà dau Sud après una garrolha. L’òme blanc es secutat solament per omicide involontari. L’afaire degenera en solevament. Quauquei setmanas pus tard comença lo sèti de Wounded Knee (3). L’afrontament dura de setmanas, 200 Indians tenon targa a 300 policiers. Dos Indians fuguèron tuats, un policier blessat.
Dennis Banks venguèt d’aqueu temps lo pòrta paraula deis Indians, fargat de mediaciens dins lei conflictes armats. Amava de dire « ai agut una brava vida », que voliá pas que lei gents plòron sus la fin de sa vida. Coma l’aviá demandat a seis enfants fuguèt entarrat dins un pèu de bison emè sei belòrias sacradas.
---------------
1. AIM, American Indian Mouvement.
2. Indiens du groupe linguistique algonquin qui vivaient autrefois sur la rive nord du lac Huron et sur les rives du lac Supérieur.
3. Wounded Knee marqua la fin honteuse des guerres indiennes, lorsque 350 Indiens, femmes et enfants furent massacrés par le 7e Régiment de Cavalerie des Etats-Unis en 1890.
|
Retorn
|
|
|
 |
|
|
|
|
