|
|
|
|
 |
D'aicí e de'n pertot |
 |
 |
Lo Bilhet de Joan Pau Martin -La batèsta d'Almir Narayamoga |
 |
|
 |
| 10 / 10 / 2017 |
431 lu(s) |
 LO BILHET DE JOAN PAU MARTIN
LA BATÈSTA D’ALMIR NARAYAMOGA
Almir Narayamoga es lo cap de la tribú dei Surui. Lei Surui son d’Indians que vivon dins lo relarg escartat de Rondonia dins la forèst d’Amazonia au Brasil. Almir a engatjat la batèsta còntra lo desboscament au sieu.
Coma lo bèc-flor (colibri), aucelon de la forèst d’Amazonia, segon la legenda indiana, cercava a amursir solet lo fuec d’un incendi espetaclós, en carrejant quauquei gotas d’aiga dins son bèc ; en fàcia deis autrei bèstias impotentas e mescresentas, Almir a causit de prendre sei parts.
Fau dire que despuei cinquanta ans, mai d’un cinquen de la forèst amazoniana, lo paumon verd de la tèrra, a dispareissut. Lo cap Almir estima que cada jorn tres cents camions carrejan de fustas raubadas per lei rèssas, en riba de la tèrra dei gents dau pais. De tot segur, despuei la debuta de l’an -siam en 2015 quora Almir parla-, mai de sei cents ectaras son estadas ravaudadas. En mai d’aquò, l’a lei cercaires d’òr que gastan lei ribieras emè lo mercuri.
L’Estat de Rondonia, dins lo nòrd ponent dau Brasil, es l’un dei mai rudament tocat, a perdut mai de quaranta dau cent de sa boscarassa. Un desboscament que, a forçat lei Paiter Surui- nom que vòu dire dins sa lenga « leis òmes vertadiers »-, que an un territòri que s’alarga sus 250 000 qm2, de sortir de son isolament despuei 1969. Aqueu premier tòca-tòca emè lei Blancs, lei «iaraei» en lenga surui, forestiers, colons, entrinan d’en premier afrontaments e epidemias que fan passar la populacien de 5000 a 240.
Davant lei sieus que començan de vendre lei tèrras sieunas, Almir, a la tèsta de son pòble, cerca un modèle ente l’aparament de l’environament sariè ligat au profiech. Assaja d’entrinar un projècte de compensacien carbona : lo principi es de vendre de credits carbona par aparar la forèst.
Aquela batèsta fa que l’a un prèmi per sa captura dau costat dei braconiers e dei trafegants de drògas. Amenaçat, es anat quauquei temps ais Estats Units per se metre à la sosta d’èstre tuat. Ailà a rescontrat lei menaires de Google que li an donat un GPS per traçar lei desboscaments clandestins.
Lei dichas dau cap començan d’aguer de restontidas.
Es per aquò qu’emè l’ajuda de Corinne Sambrum, Almir Narayamoga a escrich un tèxte, un manifèste « Sauvar la Tèrra », una letra duerbida a seis enfants, de còps que sariè assassinat.
J-P M.
|
Retorn
|
|
|
 |
|
|
|
|
